PZFD mówi TAK dla rozwoju budownictwa społecznego

| 29.11.2024 | Źródło informacji: PZFD / PAP MEDIAROOM

foto: pzfd.pl

Branża deweloperska odpowiada za 98 proc. mieszkań w budynkach wielorodzinnych. Nie jest jednak w stanie zabezpieczyć wszystkich potrzeb społecznych w zakresie mieszkalnictwa. Wysokie stopy procentowe pozbawiają wielu Polaków możliwości zaciągania kredytów hipotecznych na zakup wymarzonego mieszkania. Części osób w ogóle nie stać na zakup własnego M. A inwestycje mieszkaniowe samorządów i towarzystw budownictwa społecznego to w Polsce zupełny margines, co potwierdzają dane GUS. Wynika z nich, że w 2023 r. ruszyła budowa prawie 3,5 tys. mieszkań społecznych czynszowych (przy 114,5 tys. rozpoczętych budowach przez deweloperów). Dlatego konieczne jest – z uwagi na potrzeby mieszkaniowe osób o niskich dochodach – rozwinięcie segmentu niekomercyjnego.

„Udział budownictwa społecznego w rynku mieszkaniowym jest zbyt niski, co wynika z braku długofalowej polityki mieszkaniowej. Dlatego chcemy dzielić się naszą wiedzą i doświadczeniem, aby przyspieszyć budowę TBS i mieszkań komunalnych” – mówi Bartosz Guss, dyrektor generalny Polskiego Związku Firm Deweloperskich. Dodaje: „Wymaga to jednak rzeczywistych działań ze strony polityków i to w parlamencie, a nie tylko deklaracji w mediach społecznościowych. Od samych deklaracji mieszkań dla najbardziej potrzebujących nie przybędzie”.

Negatywnym przykładem braku działań ze strony rządu jest właśnie wstrzymanie prac nad wsparciem budownictwa społecznego. Obecnie budżet państwa przewiduje dopłaty w wysokości 1 miliarda złotych, co pozwala na realizację około 4,5 do 5 tysięcy mieszkań, a samorządy – na chwilę obecną – mają gotowe wnioski na ponad 13 tysięcy mieszkań. Jest przygotowana ustawa nowelizująca ustawę o społecznych formach rozwoju mieszkalnictwa, która zakłada zwiększenie limitu dopłat do maksymalnie 5 miliardów złotych, otwierając możliwość uwzględnienia wyższej kwoty niż 1 mld w budżecie państwa na 2025 i w kolejnych latach.

„Dlatego konieczne jest jak najszybsze przyjęcie nowelizacji ustawy, bo bez zwiększenia limitu nie będzie możliwe zwiększenie skali budowy TBS, ani zrealizowanie już złożonych wniosków” – podkreśla Bartosz Guss.

Bez zmiany przepisów stracimy również 150 milionów euro z Krajowego Planu Odbudowy, który zawiera inwestycje w energooszczędne budownictwo dla gospodarstw domowych o niskich i średnich dochodach.

Nowelizacja ustawy przywraca dodatkowo uprawnienia samorządom do określania norm parkingowych w inwestycjach mieszkaniowych realizowanych w ramach tzw. specustawy mieszkaniowej. Dzięki zmianie zachowana zostanie spójność z obowiązującymi standardowymi procedurami planistycznymi (dziś samorząd ustala wskaźniki parkingowe w planach miejscowych, albo w drodze warunków zabudowy, w zależności od potrzeb).

Nowela ustawy o społecznych formach rozwoju mieszkalnictwa, która zakłada wprowadzenie wskazanych zmian, jest gotowa do wdrożenia i czeka na akceptację Rady Ministrów oraz skierowanie do Sejmu.

„Mimo, że została już poddana konsultacjom społecznym i jest od miesięcy gotowa do przyjęcia przez rząd, jej uchwalenie jest zablokowane w związku ze sporami w koalicji dotyczącymi pakietu ustaw mieszkaniowych. Uważamy, że inne kwestie, takie jak dopłaty do kredytów, nie powinny opóźniać tego kluczowego kroku w rozwoju Towarzystw Budownictwa Społecznego” – podkreśla Bartosz Guss.

Na tym jednak nie można poprzestać. Dla rozwoju budownictwa społecznego w odpowiednim tempie konieczne jest m.in. uproszczenie procedur administracyjnych oraz zniesienie barier formalnych. Warto podkreślić, że podmioty zaangażowane w budownictwo społeczne, podobnie jak prywatny sektor, działają w ramach tych samych procedur inwestycyjnych i odczuwają takie same skutki przewlekłości. Dlatego działania usprawniające procesy administracyjne pozwolą zarówno samorządom, Krajowemu Zasobowi Nieruchomości, jak i prywatnym budowniczym skuteczniej planować i realizować inwestycje, znacząco skracając czas ich powstawania. Bez pakietu ułatwień w przepisach planistycznych i budowlanych Samorządy i Krajowy Zasób Nieruchomości nie zwiększą dynamiki budowy mieszkań społecznych, pomimo podniesienia limitu.

Uważamy również, że rynek deweloperski może w istotny sposób wesprzeć rozwój budownictwa społecznego, dzieląc się swoim doświadczeniem, wiedzą oraz sprawdzonymi rozwiązaniami w zakresie projektowania, realizacji i zarządzania inwestycjami. Wartym rozważenia jest przygotowywanie wspólnych projektów, które łączyłyby inwestycje deweloperskie z budownictwem społecznym. Takie przedsięwzięcia, pozwoliłyby na lepsze wykorzystanie zasobów oraz stworzenie kompleksowych i zrównoważonych osiedli obejmujących nie tylko inwestycje mieszkaniowe, ale i infrastrukturę towarzyszącą, taką jak placówki edukacyjne, czy tereny rekreacyjne.

„Jesteśmy gotowi do współpracy w tworzeniu polityki mieszkaniowej, dialogu z wszystkimi interesariuszami, takimi jak Ministerstwo Rozwoju i Technologii, Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej, Krajowy Zasób Nieruchomości, Bank Gospodarstwa Krajowego, Unia Metropolii i Związek Miast Polskich. Apelujemy o podjęcie konkretnych działań. PZFD jest gotowe działać wspólnie ze stowarzyszeniami architektów, urbanistów, inżynierów. Przejdźmy od słów do czynów. Zacznijmy od wysłania ustawy do Sejmu, stwórzmy platformę rzeczowego dialogu pod auspicjami MRiT” – podkreśla dyrektor generalny PZFD.

Kiedy spadną ceny mieszkań Branża budowlana stawia diagnozy

| 26.05.2023 | Źródło informacji: PAP

Nieżyciowe prawo, długi czas oczekiwania na decyzje administracyjne pozwalające rozpocząć budowę lub odmowy „z automatu”, brak ziemi, rosnące koszty oraz prywatny interes stojący czasem ponad dobrem ogółu – to zdaniem przedstawicieli praktyków najpoważniejsze problemy, z którymi stykają się dziś inwestorzy w branży mieszkaniowej.

Polski Związek Firm Deweloperskich (PZFD) zdefiniował siedem kluczowych czynników hamujących rozwój branży, które zamknięto w dokumencie „7 grzechów głównych wstrzymujących rozwój budownictwa mieszkaniowego”. Opracowane w materiale czynniki są zbiorem codziennych wyzwań, które dodatkowo poparto wypowiedziami praktyków. Raport stał się więc okazją do organizacji śniadania prasowego w temacie, który dzisiaj interesuje wszystkich – „Kiedy spadną ceny mieszkań?”. W Polskiej Agencji Prasowej spotkali się eksperci, aby wspólnie zastanowić się nad tym co przeszkadza w uwolnieniu potencjału polskiej branży budowlanej.

Profesor Anna Szelągowska z Katedry Miasta Innowacyjnego Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie powiedziała, że chociaż według danych GUS w Polsce statystycznie nie ma deficytu mieszkaniowego, to jednak duża liczba osób mieszka w substandardowych warunkach. Aż 2,4 mln mieszkań zostało zbudowanych przed II wojną światową, z tego 800 tys. gospodarstw domowych nie ma dostępu do toalety, a 445 tys. do bieżącej wody.

„Czyli mamy ponad milion dwieście tysięcy mieszkań, które należałoby zmodernizować i doposażyć tak, aby spełniały standardowe warunki. Dodatkowo mamy sto trzydzieści tysięcy osób, które oczekują na przydział, zarówno mieszkania komunalnego, jak i socjalnego. W czasie ostatnich czterech lat liczba oczekujących na przydział gminnego mieszkania zmniejszyła się o ponad trzydzieści tysięcy. Mamy poprawę, ale nadal jest to wskaźnik, który pokazuje, że potrzeby rynku mieszkaniowego są ogromne” – podkreśliła prof. Szelągowska.

Profesor dodała, że w Polsce jest duża liczba jednoosobowych gospodarstw mieszkaniowych, a liczba ta rośnie z roku na rok. „Będzie to napędzać popyt na mieszkania” – zaznaczyła.

Grzegorz Kiełpsz, prezes Polskiego Związku Firm Deweloperskich podkreślił, że mieszkania budowane przez deweloperów są sprzedawane na wolnym rynku rządzącym się prawem podaży i popytu, „ale istnieją jeszcze dwa segmenty polityki mieszkaniowej, czyli mieszkania komunalne i mieszkania zakładowe, które w dużej mierze należą do Skarbu Państwa”.

„Kiedy kilka lat temu został zablokowany dostęp dla deweloperów do gruntów z zasobów Skarbu Państwa z powodu rządowego programu Mieszkanie Plus, deweloperzy poszli szukać ziemi prywatnej, a ta jest pod miastem. Wiemy, że ludzie chcą mieszkać w centrach miast, a jeżeli dalej od nich, to z bardzo dobrą komunikacją, ale budowa takiej infrastruktury jest po prostu za droga” – powiedział Kiełpsz.

Dodał, że Mieszkanie Plus było planowane na 100 tys. mieszkań rocznie, z czego zbudowanych zostało raptem 19 tys. lokali.

Profesor Szelągowska podkreśliła, że ogromnym problemem, z który borykają się deweloperzy, jest oczekiwanie na wydanie przez urzędników wszelkich wymaganych pozwoleń – przedłuża to inwestycję nawet o cztery lata.

„Zgodnie z prawem budowalnym decyzja o pozwoleniu na budowę powinna być wydana w czasie sześćdziesięciu pięciu dni. PZFD zbadał, że najbardziej >>nieprzyjaznym<< miastem, w którym najdłużej się czeka na wydanie pozwolenia na budowę jest Bydgoszcz. Tam czeka się średnio do stu osiemdziesięciu pięciu dni” – poinformował prezes Kiełpsz.

„Mój kolega inżynier poinformował mnie, że we Wrocławiu czeka już półtora roku na uzgodnienia drogowe. W tym czasie można by zbudować sześć, dziesięć tysięcy metrów kwadratowych PUM-ów [powierzchnia użytkowa mieszkalna – red.]. Tyle trwają uzgodnienia z miastem. Samorządy wykorzystując tak zwaną szesnastkę dokładają mnóstwo obowiązków deweloperom, inżynierom i projektantom. Koszty są olbrzymie i nie da się inwestycji sensownie zaplanować” – powiedział Rafał Zarzycki, wiceprezes Krajowej Rady Polskiej Izby Inżynierów Budownictwa.

Chodzi o dodatkowe koszty związane z artykułem 16. ustawy o drogach publicznych, który zobowiązuje inwestora inwestycji niedrogowej do poniesienia kosztów budowy lub przebudowy w sytuacji, gdy sama budowa bądź przebudowa drogi miałyby być zrealizowane przez inny podmiot.

„Deweloperzy finansują budowę infrastruktury w dużo większym zakresie niż miał na myśli ustawodawca” – zaznaczył prezes Kiełpsz.

Prezes Zarzycki dodał, że wnioski o odrolnienie składane dla terenów objętych planem miejscowym rozpatrywane są na szczeblu ministerialnym przez rok a nawet dwa lata.

„Ta procedura trwa zdecydowanie za długo. Budynek mieszkalny można zbudować dość szybko. Samo pozwolenia na budowę nie jest problemem. Można je uzyskać dość szybko, ale na decyzje środowiskowe, na przykład dotyczące budowy jednego garażu czeka się minimum pięć miesięcy. Nie jesteśmy w stanie oszacować czasu, terminu i ekonomii tego biznesu, ponieważ to wszystko za długo trwa, a w ciągu dwóch lat inflacja spowodowała wysoki wzrost cen” – powiedział prezes Zarzycki.

Uczestnicy spotkania mieli też spójny pogląd na to, że choć realizacja polityki mieszkaniowej leży po stronie samorządów, niezbędna jest współpraca między lokalnymi władzami a branżą deweloperską, co pozwoli na skuteczne oszacowanie potrzeb i profesjonalną i sprawną realizację inwestycji.

Na podsumowanie spotkanie jego uczestnicy zostali zapytani o to, co jest potrzebne, aby hasło spotkania „Kiedy spadną ceny mieszkań?” przełożyło się na praktykę.

„Myślę, że będzie z tym bardzo ciężko. Jeśli nie byłoby tak długiego oczekiwania na decyzje na przykład wojewódzkiego konserwatora zabytków, jeżeli gminy nie kazałyby deweloperowi budować dróg, kanalizacji sanitarnej, jeżeli Wody Polskie nie trzymałyby dziewięć miesięcy prostego wniosku zezwalającego na odprowadzenie z maleńkiego dachu wody deszczowej do rowu… Jak to wszystko policzymy, okaże się, że potrzebujemy wielu zmian prawnych” – powiedział prezes Zarzycki.

Profesor Szelągowska zaznaczyła, że nie należy spodziewać się spadku cen mieszkań w dużych miastach, a raczej będzie miał miejsce ich wzrost w wysokości 5 proc. w skali roku.

„To będzie uzależnione od lokalizacji, standardu mieszkania, ale i od danych makroekonomicznych. W mniejszych miejscowościach spodziewam się stagnacji cen. Być może na rynku wtórnym ceny mogą trochę spaść, ale nie na rynku pierwotnym z racji tego, że rosnące ceny determinowały wzrost kosztów budowy” – podkreśliła prof. Anna Szelągowska.

Prezes Grzegorz Kiełpsz przytoczył dane, z których wynika, że od 2006 roku do 2022 roku ceny mieszkań w Warszawie, Krakowie i w Łodzi wzrosły dwukrotnie.

„Trend jest jednoznaczny, ale gdyby z jednej strony zaszły zmiany, o których mówił prezes Zarzycki, a z drugiej, jeżeli podaż dogoni popyt, to ceny mieszkań mają szansę się ustabilizować” – podsumował prezes Kiełpsz.