Jak prawidłowo zaprojektować i wykonać taras
| 27.08.2015 |Tarasy to miejsca reprezentacyjne dla budynków wielorodzinnych, ale przede wszystkim miejsca wypoczynku przy budynkach jednorodzinnych. Nader często nie zdajemy sobie sprawy, że te otoczone zielenią części budynków są bardzo skomplikowanymi konstrukcjami. Wystarczy jednak przeanalizować warunki, w jakich pracuje taras, aby zrozumieć, jak ważne jest jego prawidłowe zaprojektowanie oraz wykonanie:
1. Temperatura. Ze względu na klimat panujący u nas w kraju, możliwy przedział temperatur, w jakim pracują tarasy, to – 300C do + 700C. Do takich temperatur może się ochłodzić lub rozgrzać powierzchnia tarasu. Jest to więc przedział 1000C i naprężenia z niego wynikające muszą być kompensowane przez wbudowane w poszczególne warstwy materiały.
2. Opady atmosferyczne. Zimą zalegający i topniejący śnieg, latem deszcz, obciążają taras wieloma litrami wody. Taras musi być konstrukcją szczelną, blokującą możliwość migracji wody do pomieszczeń znajdujących się pod nim.
Ze względu na lokalizacje tarasy można podzielić na:
1. Tarasy na gruncie. Łączą powierzchnię mieszkalną bezpośrednio z ogrodem, tworząc bardzo ciekawe rozwiązanie architektoniczne. Są to jednocześnie najmniej wymagające konstrukcje, bo muszące jedynie zapewnić izolacyjność od wód opadowych oraz chronić warstwy przed kapilarnym podciąganiem wilgoci z podłoża.
2. Tarasy nad pomieszczeniami ogrzewanymi i nieogrzewanymi. W tym przypadku przegroda ta musi zapewnić szczelność przed opadami atmosferycznymi, ale również odpowiednią izolacyjność termiczną oraz akustyczną.
Dla ostatecznego użytkownika ważne jest, aby taras wyglądał estetycznie i mógł być użytkowany wiele lat. Wrażenie estetyczne zapewnia oczywiście warstwa wykończeniowa, a więc: wszelkiego rodzaju płytki ceramiczne, gresowe, kamienne układane na zaprawach klejowych, płytki układane na regulowanych wspornikach, kostka brukowa oraz drewniane deski. Aby zapewnić prawidłowe działanie i eksploatację tarasu na etapie projektowania i wykonawstwa, należy przestrzegać następujących zasad:
1. Warstwa spadkowa. Stanowi ją najczęściej płyta konstrukcyjna. Wykształtowany spadek zapewnia właściwe odprowadzenie wody wszystkim następnym warstwom izolacyjnym. Powinien on wynosić 2%. Warstwa konstrukcyjna w niektórych przypadkach posiada dylatacje konstrukcyjne, które muszą być przeniesione na wszystkie następne warstwy.
2. Izolacja główna. Wykonywana na warstwie spadkowej stanowiąca główne zabezpieczenie przeciwwodne pomieszczeń znajdujących się bezpośrednio pod tarasem. Musi być ona wywinięta na ściany oraz próg drzwi tarasowych, zapewniając szczelność połączeń poziomych i pionowych, oraz musi spełniać wymagania izolacji przeciwwodnych typu średniego (obciążenie wodą niewywierającą ciśnienia hydrostatycznego). Bardzo istotna jest wysokość progu, która powinna zapewnić swobodne wbudowanie wszystkich warstw, ale jednocześnie która pozwala na wyprowadzenie izolacji dostatecznie wysoko do zapewnienia izolacyjności przed np. zalegającym śniegiem (najlepiej, żeby izolacja była wywinięta 15 cm ponad warstwy finalne tarasu). W przypadku tarasu nad pomieszczeniami stanowi ona jednocześnie warstwę paroizolacji, czyli barierę przeciw przedostawaniu się pary wodnej z pomieszczeń w miejsce występowania punktu rosy. Jest to niejednokrotnie przyczyna powstawania zawilgoceń w pomieszczeniach znajdujących się bezpośrednio pod tarasem. Izolacje te są wykonywane z membran samoprzylepnych, pap termozgrzewalnych, powłokowych grubowarstwowych izolacji bitumicznych.
3. Warstwa drenażowa. Zapewnia odprowadzenie wody z ewentualnych nieszczelności izolacji górnej poza obrys tarasu bezpośrednio na obróbkę blacharską.
4. Izolacja termiczna.
5. Jastrych cementowy. Wykonywany jako wylewka samonośna o minimalnej grubości 4,5 cm i parametrach wytrzymałościowych zgodnych z normą PN-EN 13813:2003. Jastrych musi być dylatowany:
a) w miejscach występowania dylatacji konstrukcyjnych budynków,
b) obwodowo oddzielając warstwy tarasu od ścian, słupów, innych sztywno wbudowanych elementów,
c) konstrukcyjnie w warstwie jastrychu z zachowaniem proporcji boków pól dylatacyjnych w stosunku 1:1, 1:1,5 (maks. 1:2).
Obliczenie odkształcenia termiczne pola dylatacyjnego pozwala na ustalenie szerokości dylatacji. Wielkość ta wynosi:
ΔL = α x LB x ΔT,
α – liniowy współczynnik rozszerzalności termicznej dla betonu α=0,00001 (1/0C ),
LB – długość boku pola dylatacyjnego (cm),
ΔT – gradient temperatury (0C),
ΔL – wydłużenie krawędzi pola dylatacyjnego.
6. Izolacja podpłytkowa. Zabezpiecza wszystkie znajdujące się poniżej warstwy tarasu przed penetracją wody. Wykonana jest najczęściej z powłok mineralnych jedno- lub dwuskładnikowych. W miejscach szczególnych takich jak przejścia, posadzka, ściana, na dylatacjach, przy przejściu na obróbkę blacharską w celu uciąglenia izolacji stosuje się taśmę izolacyjną wtapianą pomiędzy dwie warstwy izolacji. W miejscu połączenia z obróbką blacharską obróbka musi być oddzielna warstwą żywicy epoksydowej z posypką piaskową. Zabezpieczy to blachę przed działaniem agresywnego środowiska alkalicznego.
7. Warstwa wykończeniowa. Jak opisano powyżej, może być wykonana z różnych materiałów. W przypadku stosowania okładzin ceramicznych lub kamiennych montaż odbywa się z użyciem zapraw klejowych zgodnych z normą PN-EN 12004:2012. Zaprawy klejowe powinny charakteryzować się podwyższonymi parametrami określonymi w powyższej normie. Podczas aplikacji zaleca się stosować tzw. metodę kombinowaną lub zaprawy klejące o konsystencji rozpływanej. Metoda kombinowana polega na naniesieniu na podłoże za pomocą pacy zębatej zaprawy klejowej i jednoczesnym przeszpachlowaniu spodniej części płytki warstwą zaprawy klejowej grubości 1,0 mm. Czynność taka pozwala na wypełnienie przestrzeni między okładziną ceramiczną, a podłożem zaprawa klejąca wartością zbliżona do 100%. W przypadku dostania się w warstwy kleju wody, nie ma wolnej przestrzeni, w której woda, zwiększając swoją objętość pod wpływem ujemnych temperatur, mogłaby powodować pęknięcia lub odspojenia okładziny ceramicznej.
Płytki powinny być spoinowane:
a) zaprawą cementową do spoinowania zgodną z normą PN-EN 13888 o podwyższonych parametrach z właściwościami dodatkowymi takimi jak zmniejszona absorpcja wody oraz podwyższona odporność na ścieranie,
b) szczeliwami poliuretanowymi na podbudowie ze sznura dylatacyjnego w miejscach dylatacji opisanych w punkcie 5,
8. Obróbki blacharskie. To bardzo istotny element tarasu, dzięki któremu woda jest odprowadzana do rynien a następnie rur spustowych, lub bezpośrednio poza obrys budynku. Wykonywane są one z blach stalowych ocynkowanych powlekanych, tytan – cynk, w niektórych przypadkach z blachy kwasowej oraz systemowych obróbek aluminiowych. Blacha narażona jest na oddziaływanie alkaliów występujących w wyrobach na bazie cementu, dlatego tak bardzo istotne jest dokładne jej zabezpieczenie
9. Balustrady. To przede wszystkim element zabezpieczający przed wypadnięciem z tarasu. Ze względu na sposób montażu (słupki kotwione są w płycie nośnej przechodząc przez wszystkie warstwy) jest to bardzo newralgiczne miejsce. Bardzo istotne jest tutaj więc prawidłowe doszczelnienie połączenia słupków z warstwami izolacji oraz dokładne obrobienie połączenia z płytkami ceramicznymi za pomocą szczeliwa poliuretanowego. Ze względu na problematyczność uszczelnienia tego miejsca, zaleca się mocowanie balustrad do czoła tarasu.
Opisane powyżej zasady konstruowania i wykonania tarasu gwarantują jego prawidłową eksploatację. Bezawaryjne użytkowanie tarasów to przede wszystkim dbałość o detale, które nastręczają bardzo wiele problemów.
Wychodząc naprzeciw potrzebom klientów firma BASF Polska Sp. z o.o. opracowała systemy tarasowe będące rozwiązaniami opartymi na bazie wieloletnich doświadczeń. W skład systemów wchodzą produkty wzajemnie kompatybilne, których skuteczność działania została potwierdzona w praktyce. Zapewniają one wieloletnie bezawaryjne funkcjonowanie w trudnych warunkach, w jakich musi pracować taras.
2. Warstwa sczepna pod warstwę spadkową – PCI Repahaft
3. Warstwa spadkowa – PCI Novoment M1 Plus/Z3
4. Warstwa paro- i hydroizolacji – grunt PCI Pecimor F, membrana samoprzylepna PCI Pecithene
5. Warstwa drenażowa
6. Warstwa izolacji termicznej
7. Warstwa poślizgowa
8. Dylatacja obwodowa
9. Warstwa dociskowa – PCI Novoment M1 Plus/ Z3
10. Taśma uszczelniająca dylatacji obwodowej – PCI Pecitape Object
11. Uszczelnienie podpłytkowe – PCI Seccoral 1K/2K
12. Zaprawa klejąca – PCI Pericol Flex
13. Okładzina ceramiczna
14. Spoina – PCI Nanofug Premium
15. Uszczelniacz poliuretanowy – PCI Elritan 140
mieszczącym się w Galerii Wnętrz DEXA, Rzeszów, Al. Armii Krajowej 4a.
Godziny otwarcia: poniedziałek – piątek 8:00-18:00, sobota 8:00-14:00, tel. 17 801 40 12