Czym dokarmiać ptaki i jak zrobić kulę ze smalcu
| 6.12.2023 |– Ptaki to nasi pomocnicy. Trzeba je zimą dokarmiać, ale nie byle czym, bo im zaszkodzimy – uczula Jadwiga Brzozowska, instruktor ds. ogrodnictwa, i podpowiada, co wsypać do karmnika oraz jak zrobić kulę ze smalcu i ptasich smakołyków.
Owady schowały się w szczelinach kory i pod ziemią, z drzew poznikały owoce – zimą ptaki mają kłopot ze znalezieniem pożywienia i wiele z nich może jej nie przetrwać.
– Ponieważ latem ptaki pomagają nam, zjadając szkodniki: ich jaja i larwy, teraz my musimy im pomóc – przypomina Jadwiga Brzozowska, instruktor ds. ogrodnictwa w Okręgu Podkarpackim Polskiego Związku Działkowców w Rzeszowie i tłumaczy, jak to robić odpowiedzialnie.
Systematyczne dokarmianie ptaków
Ptaki trzeba dokarmiać systematycznie, o stałej porze. Pokarm powinien być świeży – niespleśniany, bez dodatków soli i przypraw, które ptakom szkodzą.
– Nie wykładajmy suszonych warzyw i owoców, bo pęcznieją w ptasich wolach. Zjedzenie ich w większej ilości może być dla ptaka niebezpieczne – podkreśla instruktor. – Trzeba wykładać tyle pokarmu, żeby nie pozostawał na resztę dnia i żeby nie zamarzł.
Karmnik nie dla kota
Postarajmy się o karmnik – można kupić gotowy lub zrobić samemu. Dzieci, czy wnuki będą zachwycone wspólną pracą z rodzicami i dziadkami. Ważne jest, żeby karmnik miał daszek, który chroni przed opadami, korytko, do którego wsypiemy pokarm i zabezpieczenie przed śniegiem oraz wiatrem – żeby nie wywiało karmy. Ale musi mieć również przestrzeń do swobodnego przemieszczania się ptaków.
Trzeba umieścić go w bezpiecznym miejscu, żeby koty nie miały do niego dostępu i solidnie przymocować do drzewa lub palika albo balkonu.
Ptasie menu
Czym karmić? Można wykładać do karmników tylko smalec, ale niesolony. Można również wykładać gotowe mieszanki dla ptaków, pamiętając o systematycznym uzupełnianiu braków – lekka karma łatwiej się rozsypuje. Można również samemu przygotować mieszanki z nasion roślin oleistych tj.: słonecznik, len, konopie, dynia, orzechy – ale nie solone. Do mieszanki można dodać również płatki owsiane, gotowane ziarna zbóż, gotowane warzywa i owoce.
Kula ze smalcu – krok po kroku
– Bardzo wygodnym rozwiązaniem jest zakup kul – pyz dla ptaków. Zawieszamy je w stałym miejscu, a gdy zostaną zjedzone, zakładamy nowe. I znowu, możemy razem z dziećmi i wnukami zrobić takie kule samodzielnie – podpowiada Jadwiga Brzozowska.
Mamy 2 sposoby:
Do roztopionego smalcu wrzucamy mieszankę nasion oleistych, płatki owsiane, zboża, orzechy oraz suszone owoce i warzywa – pokrojone. Gdy masa zaczyna stygnąć, przekładamy ją do małych kubków po jogurtach lub serkach, do połówek po orzechach kokosowych lub do przestrzeni w dużych szyszkach. W przy denkach kubków, w dwóch przeciwległych ściankach, trzeba zrobić otwory i przewlec sznurek. W orzechu kokosowym na dnie robimy otwór, przez który przewlekamy sznurek, którym wcześniej obwiązać trzeba krótki patyk. Wszystko po to, aby było za co przyczepić gotowe ptasie przysmaki.
Drugi sposób jest prostszy: do małych kubków po jogurtach wrzucamy część karmy i zalewamy ją roztopionym smalcem. Gdy stężeje, dokładamy kolejną warstwę, a na koniec robimy otwory na sznurek i zawieszamy na drzewach lub na balkonie.
Można też uformować z masy kulki i oblepić tężejącą masą patyk ze sznurkiem, żeby mieć czym przywiązać ptasi smakołyk do barierki balkonowej. Kulki trzeba włożyć w siateczkę po owocach lub czosnku, żeby jej składniki nie wypadały.
Jakie ptaki dokarmiamy
Jakich ptasich gości możemy spodziewać się w naszym karmniku? Mogą przylecieć sikory: bogatka, modraszka, w srogie zimy – nawet sikora sosnówka. Stałymi bywalcami będą, oczywiście, wróble. Obok nich: mazurki, dzwońce, zięby, trznadle, kwiczoły i kosy.
– Kosy bardzo lubią, gdy na patyk nabijemy im jabłka. Ponieważ kosy więcej czasu spędzają biegając po ziemi, musimy uważać na koty, żeby nie przestraszyły i nie wyłapały nam tych ptaków – radzi instruktor ds. ogrodnictwa.
Do karmników przylecieć mogą również sierpówki, sroki i gawrony, które traktują karmnik jako łatwe źródło pokarmu. W srogie zimy przylecą do naszych kulek i karmników nawet grubodzioby, dzięcioły, jemiołuszki i gile.
Dokarmianie ptaków z krzewów
Warto na działce i w ogrodzie posadzić takie krzewy, jak ogniki, irgi, bez czarny, ligustr lub jarzębinę, których owoce długo pozostają na gałązkach. Zostawiajmy ptakom część winogron, aronii, porzeczek lub rokitnik – ptaki chętnie je zjedzą zimową porą.