Róża pomarszczona
| 10.10.2018 |Róża pomarszczona (Rosa rugosa), bo o niej mowa, jest krzewem o wyprostowanym pokroju, dorastającym do 1,5 m wysokości, z mocno rozgałęzionymi i kolczastymi gałązkami. Tworzy podziemne rozłogi przez co szybko się rozrasta i wędruje po ogrodzie. W ten sposób możemy ją rozmnożyć – odcinając ukorzenione rozłogi.
Otrząsnęliśmy się po zachwycie życiem w stylu fast i zdecydowana większość wraca do slow life, choć może brakuje na to czasu. Coraz więcej osób stosuje medycynę naturalną, wraca do sprawdzonych „babcinych” przepisów i samemu przygotowuje np., wodę lub tonik różany do oczyszczania skóry. Poza tym, nic tak dobrze nie smakuje w ponury listopadowy dzień, jak gorąca herbata i dżem różany. Ale z czego można to zrobić? Zapewne z róży pachnącej.
Owoce róży wzmacniają organizm
Liście tej róży są pomarszczone i od spodu pokryte włoskami, jesienią wybarwiają się na żółto. Kwiaty mogą być różowe, białe żółte lub czerwone, pojawiają się od kwietnia do sierpnia. Owoce są czerwone, niekiedy spłaszczone, pojawiają się we wrześniu.Owoce róży zawierają dużo witaminy C, witaminę A, PP, witaminy z grupy B, witaminę E, K, oraz potas, magnez, żelazo, fosfor, sód, pektyny, flawonoidy, antocyjany, cukry, kwasy organiczne. Gdybyśmy jedli codziennie 3 owoce róży, to przyjmiemy dzienną dawkę witaminę C i to w formie najłatwiej przyswajalnej. Owoce róży wzmacniają organizm, działają moczopędnie, przeciwzapalnie i przeciw reumatycznie. Zbieramy je, gdy są dobrze wybarwione ale nie pomarszczone. Oczyszczamy z nasion i białych włosków, które mogą podrażniać układ pokarmowy.
Żyzne i przepuszczalne podłoże
Róża wymaga stanowiska słonecznego i zacisznego. Podłoże winno być żyzne, przepuszczalne, piaszczysto-gliniaste o odczynie lekko kwaśnym. Na glebach o odczynie zasadowym bardzo często występuje chloroza liści, co jest związane z niedoborem żelaza. Zdrowe, mocne – rozgałęzione sadzonki róż sadzimy jesienią lub wiosną w rozstawie 80-100cm. Glebę przed posadzeniem odchwaszczamy, spulchniamy, dodajemy na dno przekompostowanego obornika i obsypujemy ziemią lub mieszamy podłoże z kompostem i obficie podlewamy. Podobnie jak u drzew, miejsce szczepienia musi znajdować się 3-4 cm nad powierzchnią ziemi.
Cięcie
Zawsze wycinamy pędy chore, uszkodzone i przemarznięte. U odmian ozdobnych usuwamy przekwitnięte kwiatostany, aby róża powtórzyła kwitnienie. Jeżeli mamy mieszańce róży pomarszczonej z grupy róż okrywowych wymagają przycięcia pędów co roku o 2/3 długości. Stare krzewy odmładzamy wycinając na wysokości 20 cm od ziemi najstarsze pędy.Róża pomarszczona jest mrozoodporna, ale okazy szczepione należy na zimę zabezpieczyć. Warto obsypać miejsce szczepienia i dolną część pędów (tzw. kopczykowanie) trocinami, ziemią lub obłożyć jedliną. Młodsze okazy warto owinąć białą, zimową włókniną, która zabezpieczy rośliny przed mroźnymi wiatrami.
Mszyce i przędziorki
Mszyce pojawiają się na pączkach i najmłodszych liściach wysysają soki i uszkadzają pączki. Przy licznych koloniach warto sięgnąć po Afik, który skutecznie ograniczy ich występowanie. Możemy również sięgnąć po ogólnodostępne środki ochrony dla roślin ozdobnych zachowując okres karencji: Calypso 480 SC lub Mospilan 20 SP.Przędziorki pojawiają się podczas suchego lata – na dolnej stronie liści pojawiają się pajęczynki, a szkodniki wysysają soki. Warto pryskać liście od spodu wyciągiem z pokrzywy lub preparatem Mospilan 20 SP.
Odmiany:
‘Handwar’ – róża okrywowa o różowych, półpełnych, średniej wielkości i silnie pachnących kwiatach. Kwitnie do jesieni, tworzy duże owoce. Dorasta do 1,2 m wysokości i mocno się krzewi.
‘Speruge’ – róża okrywowa o karminowoczerwonych, dużych, lekko pachnących kwiatach. Wczesnym latem kwitnie obficie, kolejne kwitnienie nie jest tak obfite. Ma jasnoczerwone owoce. Krzewy dorastają do ok. 1 m wysokości.
‘Hansa’ – o fioletowoczerwonych, pełnych, wyjątkowo intensywnie pachnących i bardzo dużych kwiatach. Powtarza kwitnienie ale nie jest ono zbyt obfite. Dorasta do do 2 m wysokości.
‘F.J. Grootendorst’ – o kwiatach karminoworóżowych przechodzących w kolor niebieski, półpełnych. Kwitnie od czerwca do mrozów. Dorasta do 1 m wysokości.
‘Rotes Meer’ lub ‘Purple Pavement’ – o kwiatach czerwonokarminowych, pełnych, silnie pachnących. Dorasta do wysokości 0,8 m.
Tonik przywróci skórze blask…
Tonik z płatków róży ma właściwości tonizujące, łagodzące, przeciwzapalne i przywracające skórze blask. Samodzielne przygotowanie jest dziecinnie proste: do wyparzonego słoika wrzucamy garść płatków róży pachnącej, zalewamy 50 ml octu winnego jabłkowego i odstawiamy na kilka dni w ciemne miejsce, aby ocet pobrał od płatków wszystko, co najlepsze. Dodajemy przegotowaną wodę lub deszczówkę – 50 ml, łyżeczkę gliceryny, wszystko mieszamy i używamy na noc.
Dżem z płatków róży
Dżem ucierany w makutrze smakuje niepowtarzalnie i lepiej, niż zmiksowany. Potrzebujemy oczyszczonych płatków róży pachnącej, warto obciąć białe końcówki, aby dżem nie był gorzki, cukru wagowo prawie dwa razy więcej niż płatków i sok z cytryny. W makutrze wszystko ucieramy około 10 minut, na gładką masę, którą przekładamy do wyparzonych małych słoiczków i przechowujemy bez pasteryzowania w lodówce.